Babalar doğuma girmeli mi?
Ülkemizde babaların doğumda bulunmasıyla ilgili pek çok mit var. son yıllarda babaların da doğuma girmeyi talep etmesiyle hem bu mitler çürümeye başlıyor hem de sosyolojik açıdan önemli bir değişimin de temelleri atılıyor.
BABALAR DOĞUMA GİRMELİ Mİ?
Ülkemiz dil, din ve kültür açısından büyük farklılıklar gösteriyor. Bu yüzden bir baba doğuma girmeli dersek yanlış bir cümle kurmuş oluruz. Bazı kültürlerde baba doğuma girmez, ama kadın tüm ruhu ile onun dışarıda destek olduğunu bilir. Bu da aslında bir çeşit doğumda var olmadır. Yani bir babanın doğuma girmeye zorlanması doğru değildir. Batı kültürüne yakın toplumlarda ise babaların artık doğuma katılmakta istekli olduklarını görüyoruz. Eğer baba hazırsa ve doğumda bulunmak istiyorsa, sistemin görevi bu organizasyonu ona sunmaktır. Zaten son yıllarda özellikle batı illerimizde olmak üzere birçok ilde babaların doğumlara girmeye başladıklarına şahit oluyoruz. Bir de şunu vurgulamak lazım ki, çoğu baba doğuma girmeye psikolojik olarak hazır değil. Bu durumda onu zorlamak ve en önemlisi de doğuma girmek istememesini kötü babalık gibi algılamak yapılacak en büyük yanlış olacaktır.
BABALARIN DOĞUMA GİRMESİNİN YARARLARI NELER?
Doğum anı o kadar kutsal bir an ki, bir kadın ve erkeği anında bir aileye dönüştürebiliyor. Babanın doğum boyunca orada olması en basit anlamı ile eşin “yanındayım” demektir. Bu kadın için büyük bir güç ve destektir. Biz doğumlarda, doğum boyunca orada olan bir babanın eşine olan saygı ve sevgisinin arttığını görüyoruz. Ve en güzel duygulardan biri de birlikte başarma duygusudur. Artık o an, her ikisi arasında kimseye anlatamayacakları büyülü bir andır. Doğum ailelerin zaten güçlü olan ilişkilerini daha da kuvvetlendiriyor ve aile olma kavramını güçlendiriyor.
DOĞUMA GİRMEDEN ÖNCE BABALAR DA HAZIRLANMALI MI?
Doğuma hazırlanmadan bir babanın doğuma sokulmasına da, girmesine de açıkçası karşıyım. Aksi halde bahsettiğim tüm olumlu şeyler tersine dönebilir ve baba doğumdan travma ile çıkabilir. Bu açıdan babanın da doğuma hazırlanması kesinlikle şarttır. Doğuma hazırlanmayan bir baba, doğumda her an hem anne hem de doktor için tehdit oluşturabilir. En basitinden uzun süren doğum saatlerinde gerilebilir, anne destek istediğinde bunu acil bir durum olarak görebilir, doktorun sürekli orada olması gibi bir istekte bulunabilir. En kötüsü de eşini kurtarıcı rolüne soyunabilir. Tüm bunlar doğumu bozar. Babalar “sadece doğum odaklı eğitim veren” doğuma hazırlık kurslarında, doğumun fizyolojisini ve doğumdaki anne-bebek ihtiyaçlarını öğrenir. Kurtarıcı gibi ağır bir sorumluluktan çıkar.
Yargılamaları biter. Sadece orada kalarak “desteği” öğrenir. Doğumun kendine ait önlenemeyen risklerini de algıladığı için sağlık çalışanlarına da güven verir. Doğuma hazırlık sonrasında babaların neredeyse tamamı mükemmel birer destekçi haline gelirler.
BİR BABA DOĞUMDA EŞİNE NE ŞEKİLDE DESTEK VEREBİLİR?
Doğuma hazırlık eğitimi sayesinde panik olmaması ve kurtarıcı rolüne girmemesi bile en büyük destektir. Ama bununla kalmaz. Doğum boyunca sakin kalabilir, eşinin sözel dışı ihtiyaçlarını hissedebilir. Öğrendiği nefes ve masajlarla eşini destekler. Ara ara sıvı alımını sağlar. Pozisyonlar değiştirebilir. Olumlama cümlelerini kullanabilir. Eğer profesyonel destek için birebir sürekli orada olacak bir ebe, doula, doğum psikoloğu alınmışsa onunla uyumlu çalışır ve bu kişiler sayesinde ara ara da dinlenebilir. Eğitimden gelen güvenle bu aileler genellikle hastaneye yalnız gelirler. O ne yapacağı belli olmayan ve sağlık çalışanlarında da stres yaratan kalabalık oda da olmaz. Gerekirse onlara bilgiyi baba taşır ve böylece odaya gelmelerinin annede yaratacağı gerginliği önler.
BABALARIN DOĞUM ANINDA OLUMSUZ ETKİLENMEMESİ İÇİN NELERE DİKKAT EDİLİYOR?
Doğum anında babaya rehberlik önemlidir. Bazen babalar da duygusal anlar yaşarlar. Çünkü orada bir şey yapamadan sabırla beklemek kolay değildir. Bu yüzden sağlık çalışanları babanın ihtiyaçlarına da dikkat etmelidirler. Doğum anında ise babanın içeride olma zamanları, anneye göre durduğu yer gibi hassas konularda rehberlik edilmelidir. Doğum anında babanın ideal yeri, annenin arkası ve omuz hizasıdır. Böylece doğum olayından çok, anneye odaklanabilir. Bebek doğduğu anda da anne kucağına verilirken, birlikte karşılayabilirler.